Gluten, buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein türüdür. Gluten, hamurun elastikiyetini artırarak kabarmasını ve yumuşak olmasını sağlar. Gluten, ekmek, makarna, bisküvi, kek, pizza gibi pek çok gıdanın yapımında kullanılır.
Gluten, herkes için zararlı değildir. Ancak bazı kişilerde gluten alerjisi veya intoleransı olabilir. Bu durumda gluten içeren gıdalar sindirim sisteminde sorunlara neden olabilir. Gluten alerjisi veya intoleransı olan kişilerin belirtileri arasında karın ağrısı, şişkinlik, gaz, ishal, kabızlık, kusma, baş ağrısı, yorgunluk, eklem ağrısı, cilt döküntüleri gibi şikayetler görülebilir.
Gluten alerjisi veya intoleransı olan kişilerin gluten içeren gıdalardan uzak durması gerekir. Peki gluten içeren ve içermeyen gıdalar nelerdir? İşte size bir liste:
Yazı Haritası
Gluten İçeren Gıdalar Nelerdir?
Gluten içeren gıdalar şunlardır:
Buğday ve buğday ürünleri
Ekmek, makarna, bisküvi, kek, kurabiye, simit, poğaça, börek, mantı, erişte, yufka, un helvası, irmik helvası vb.
Arpa ve arpa ürünleri
Arpa unu, arpa şehriyesi, arpa suyu vb.
Çavdar ve çavdar ürünleri
Çavdar ekmeği, çavdar unu vb.
Bulgur
Pilavlık bulgur, köftelik bulgur vb.
Yulaf
Yulaf ezmesi, yulaf unu vb. (Yulaf doğal olarak glutensizdir ancak işlenme sırasında glutenli tahıllarla bulaşma olabilir.)
Malt
Malt şurubu, malt ekstraktı vb.
Bira
Bira genellikle arpa maltından yapılır.
Seitan
Buğday gluteninden yapılan vejetaryen et alternatifi bir gıdadır.
Bazı hazır gıdalar
Soslar, salça, ketçap, mayonez, hardal, çorba tozu, baharat karışımları vb. (Bu gıdaların içindekiler kısmını kontrol ederek gluten içerip içermediğini anlayabilirsiniz.)
Gluten İçermeyen Gıdalar Nelerdir?
Gluten içermeyen gıdalar şunlardır:
Pirinç ve pirinç ürünleri
Pirinç pilavı, pirinç unu vb.
Mısır ve mısır ürünleri
Mısır ekmeği, mısır unu, mısır nişastası vb.
Patates ve patates ürünleri
Patates püresi, patates kızartması vb.
Baklagiller
Mercimek, nohut, fasulye vb.
Sebze ve meyveler
Taze veya kurutulmuş sebze ve meyveler glutensizdir.
Et, balık, yumurta, süt ve süt ürünleri
Bu gıdalar doğal olarak glutensizdir ancak hazırlanırken glutenli gıdalarla temas etmemesine dikkat edilmelidir.
Kuruyemiş ve tohumlar
Fındık, fıstık, badem, ceviz, ayçekirdeği, çekirdek vb.
Gluten içermeyen un çeşitleri
Pirinç unu, mısır unu, patates unu, kestane unu, badem unu vb.
Gluten içermeyen ekmek çeşitleri
Pirinç ekmeği, mısır ekmeği, kestane ekmeği vb. (Bu ekmekler marketlerde veya sağlık gıda mağazalarında bulunabilir.)
Gluten içermeyen makarna çeşitleri
Pirinç makarnası, mısır makarnası vb. (Bu makarnalar marketlerde veya sağlık gıda mağazalarında bulunabilir.)
Gluten içermeyen tatlı çeşitleri
Puding, muhallebi, sütlaç, dondurma, meyve salatası vb. (Bu tatlılar hazırlanırken glutenli gıdalarla temas etmemesine dikkat edilmelidir.)
Gluten içermeyen kahvaltılık gevrek çeşitleri
Mısır gevreği, pirinç gevreği vb. (Bu gevrekler marketlerde veya sağlık gıda mağazalarında bulunabilir.)
Gluten içermeyen bira çeşitleri
Bazı bira markaları glutensiz bira üretmektedir. Bu bira markalarını internetten araştırabilirsiniz.
Gluten içermeyen şarap çeşitleri
Şarap genellikle üzümden yapılır ve glutensizdir. Ancak bazı şarap markaları şişeleme sırasında glutenli maddeler kullanabilir. Bu yüzden şarap alırken etiketini kontrol etmeniz gerekir.
Gluten içermeyen sos çeşitleri
Zeytinyağı, limon suyu, sirke, yoğurt, salatalık vb. ile yapılan soslar glutensizdir.
Gluten içermeyen sakız çeşitleri
Bazı sakız markaları gluten içermez. Bu sakız markalarını internetten araştırabilirsiniz.
Gluten içermeyen baharat çeşitleri
Tuz, karabiber, kırmızı biber, kimyon, nane, kekik vb. gibi saf baharatlar glutensizdir. Ancak bazı baharat karışımları gluten içerebilir. Bu yüzden baharat alırken etiketini kontrol etmeniz gerekir.
Gluten içermeyen çikolata çeşitleri
Bitter çikolata genellikle glutensizdir. Ancak sütlü veya beyaz çikolata gluten içerebilir. Bu yüzden çikolata alırken etiketini kontrol etmeniz gerekir.
Gluten içermeyen kurabiye çeşitleri
Gluten içermeyen unlarla yapılan kurabiyeler glutensizdir. Bu kurabiyeleri evde kendiniz yapabilirsiniz veya marketlerde veya sağlık gıda mağazalarında bulabilirsiniz.
Gluten içermeyen ekmek makinesi var mıdır?
Evet, gluten içermeyen ekmek yapmak için özel ekmek makineleri vardır. Bu ekmek makinelerini internetten araştırabilirsiniz.
Gluten nedir ve hangi gıdalarda bulunur konusunda sizlere bilgi vermeye çalıştım. Umarım bu yazım sizlere faydalı olmuştur. Eğer gluten alerjisi veya intoleransından şüpheleniyorsanız mutlaka bir doktora başvurunuz. Sağlıklı ve mutlu kalın. 😊